Enterotoksemi (Çelerme) Hastalığı Nedir? Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Ülkemizde Çelerme olarak da bilinen Enterotoksemi, hem sığırlarda hem de koyunlarda hızla gelişebilen ve ölümlere yol açabilen bir hastalık türüdür. Bu hastalıklar clostridium perfringens adı verilen bakterinin ürettiği zehir nedeniyle ortaya çıkar. Özellikle genç buzağılar, kuzular ve koyunlar arasında önemli kayıplara neden olur. Bakteriler oluşturdukları toksin türüne göre A, B, C, D, E ve F olmak üzere sınıflandırılır.

Çelerme (Enterotoksemi) Nedir?

Enterotoksemi (Çelerme) Hastalığı, vücutta Clostridium difficile adı verilen bakterinin neden olduğu bir bağırsak enfeksiyonu hastalığıdır. Bu bakteri, özellikle antibiyotik kullanımının neden olduğu bağırsak florasının dengesizleşmesi durumlarında, bağırsak mukozasına zarar vererek ishal, karın ağrısı ve diğer sindirim sistemi belirtilerine yol açar

Enterotoksemi Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

İshal sıklıkla başlangıç ​​semptomudur ve aynı zamanda en yaygın olanıdır.

Tipik olarak 2-3 gün süren bu durumun tezahürü, vücut ısısındaki artışla belirgindir. Şiddeti bireysel duruma bağlı olarak değişebilir. Bu hastalığın belirtileri arasında 4-36 saat içinde ortaya çıkabilen ağrı, ishal ve hatta ölüm sayılabilir. Hastalık daha yavaş ilerlediğinde birkaç hafta kadar devam edebilir. Bu süre zarfında hayvan iştah kaybı ve düzensiz bağırsak hareketleri yaşayabilir.

Buzağılarda ve koyunlarda hastalık hızlı bir şekilde ilerler; ateş yükselir ve etkilenen hayvanlarda böğürme, bilinç kaybı ve kasılmalar başlar. Kasılma süreci hayvanın ölümüne kadar devam eder. İlerlemenin kademeli olduğu durumlarda, hayvan dişlerini gıcırdatma ve görme kaybı yaşarken soğukkanlılığını koruyabilir. Bu durum iki ila üç günlük bir süre boyunca kalabilir, ancak iyileşme potansiyeli vardır. Ancak hastalık hızla ilerlediğinden, genellikle semptomlar ortaya çıkmadan ölümler meydana gelir. 

Enterotoksemi Hastalığı Tedavi Yöntemleri

Enterotoksemi hastalığı öncesinde aşılama ile hayvanlar hastalıktan korunmaya çalışılır. Aşılar 21 gün ara ile yapılır. Ancak hayvanın hastalığa yakalanması durumda uygulanan tedavi yöntemleri şu şekilde sıralanabilir:

• Antibiyotik Tedavisi: Enterotoksemi hastalığının tedavisinde genellikle özel antibiyotikler kullanılır. Veterineriniz, enfeksiyonun türüne göre hangi antibiyotiğin uygun olduğunu belirler.

• Sıvı ve Elektrolit Desteği: Şiddetli ishal nedeniyle sıvı kaybı yaşanabilir. Bu nedenle, sıvı ve elektrolit dengesini sağlamak amacıyla intravenöz sıvı tedavisi uygulanabilir.

• Fekal Mikrobiota Nakli (FMT): Bazı durumlarda, tekrarlayan veya şiddetli enterotoksemi hastalığı vakalarında, fekal mikrobiota nakli düşünülebilir. Bu, sağlıklı bir bağırsak mikrobiyotasını enfekte bağırsak mikrobiyotasıyla değiştirme işlemidir.

• Antibiyotiklerin Dikkatli Kullanımı: Antibiyotiklerin gereksiz ve kötüye kullanımı, enterotoksemi riskini artırabilir. Antibiyotik kullanımı sırasında veterinerin tavsiyelerine uymak önemlidir.

• Hijyen Kurallarına Uymak: Enfeksiyonun yayılmasını önlemek için hijyen kurallarına uymak önemlidir.

Enterotoksemi hastalığı ciddi bir sağlık sorununa yol açabilir, bu nedenle belirtileri olan hayvanlar için bir veteriner ile görüşmek önemlidir. Tedavi erken başladığında, hayvanların çoğu başarılı bir şekilde iyileşebilir.